KKTC Eski Baro Başkanı’ndan Eşcinsel Evliliği Yasallaştıran Öneriye Tepki

Kıbrıs Türk Barolar Birliği eski başkanı Avukat Sözmener, Meclis’e sunulan yeni yasanın Kıbrıs Türk kültürüyle uyumlu olmadığını, bu yasayla birlikte boşanmaların artabileceğini söyledi.

“Aile Yasa Önerisi’nde ‘erkek’ ve ‘kadın’ kelimeleri çıkarılıyor ve evlenecek olanlardan ‘kişiler’, evlilere de ‘eşler’ diye bahsediliyor. Bu kadın ve erkek dışında diğer cinsel eğilimde olanların da evliliklerin olabileceğini ifade ediyor.”

“Öneri aynen yasalaşırsa taraflardan biri yalan söylerse, bu boşanma nedeni haline gelecek. Bununla beraber cinsel ilişkiye zorlama durumu da taraflar arasında boşanma nedeni olarak gösterilebilecek.”

“Yasayı geçirecek olan milletvekillerinin, o tür evliliklerin de önünün açılabileceğini dikkate almalarını ve toplum bu durumu kaldırabilecekse yasayı geçirmeleri gerektiğini söylemek istiyorum”

“Yanlış anlaşılmalara müsait birçok yer var.”

Kıbrıs Türk Barolar Birliği eski Başkanı Avukat Hasan Sözmener, taklitçi kanunların uygulanmaya çalışılmasıyla, ülkenin kültürüne zıt bir durum oluşturulabileceğini, yeni yasanın Meclisten geçirilmesiyle beraber boşanmaların artacağını savundu. Yasada gereksiz boşanma nedenlerinin getirildiğine dikkat çeken Sözmener, “Yeni tasarıda taraflardan biri yalan söylerse, bu, boşanma nedeni haline geliyor. Bununla beraber cinsel ilişkiye zorlama durumu da taraflar arasında boşanma nedeni olarak gösterilebiliyor. Yani bir taraftan özgürlük getirilmeye çalışılırken, bir taraftan da tarafların hal ve hareketlerine kısıtlama getiriliyor” şeklinde konuştu. Yasadaki ifadelere göre aynı cinsten olan kişilerin de evleneceği sonucunun çıktığını belirten Sözmener, toplumun bunu kaldırıp kaldıramayacağının iyi sorgulanması gerektiğini vurguladı.

Avukat Hasan Sözmener, Meclise sunulan Aile (Evlenme ve Boşanma) (Değişiklik) Yasa Önerisini Haberal Kıbrıslı Gazetesi’ne değerlendirdi. Yasanın çok fazla eksik yanları olduğunu vurgulayan Sözmener, yasa önerisini incelediğini ve toplumun da incelemesi gerektiğini belirtti. “Toplum da yasa önerisini incelemelidir. Çünkü toplumu çok yakından alakadar ediyor. Son zamanlarda biliyorsunuz ki evliliklerin yarı yarıya boşanmayla sonuçlandığını biliyoruz ve bu durumdan çok şikâyetçiyiz” diyen Sözmener, yasanın geçirilmesiyle beraber boşanma oranlarında daha da artış olacağını savundu. Sözmener, gelişmiş ülkelerin kanunlarının örnek alınabileceğini, fakat tamamen taklitçi bir şekilde ülkeye getirilmesinin, toplumun kültürüne ve yaşam tarzına uymayarak tersine bir durumun ortaya çıkabileceğini ifade etti.

“Eskiden mal ayrılığı adlı sistem vardı”

Mal paylaşımı konusunda eski sistemi değerlendiren Sözmener, “Eskiden mal ayrılığı adlı sistem vardı. Mal kimin ise mahkeme sonunda da o kişide kalıyordu ve boşanma aşamasında da paylaşım yoktu. Paylaşıma tabi olan mallar ise 1/3 bir tarafındı, 1/3 diğer tarafındı. Geriye kalan 1/3’ün üstünde mahkemenin söz hakkı vardı” dedi.

“Yeni sistemde taraflar arasında paylaşılıyor”

“Aile Yasası 1/98 sayılı yasadır. Yargıçlık dönemimde bu yasaya karşı çıkmıştım ve ‘bu geçireceğiniz yasa, boşanmaları teşvik edecek’ demiştim. Keşke yanılsaydım ve yaptığım yorum doğru çıkmasaydı. Maalesef doğru çıktı. Ama bu boşanmaların çoğalmasında sadece bu yasa etkili olmuştur denemez, payı büyüktür diyebiliriz” diyen Sözmener, yeni yasada özellikle mal paylaşımı konusunda evlilik birliğinin ticari bir firmaya dönüştürüldüğünü, edinilmiş mal paylaşımı adlı sistemin getirildiğini açıkladı. Sözmener, evlendikten sonra tarafların emek sarf edip ve para harcayarak elde ettiği malların, yasanın öngördüğü kıstaslarla taraflar arasında paylaşıldığını vurguladı.

“Tabiat dışı cinsel ilişki suçtu”

Meclise sunulan Aile Yasa Önerisinin çok fazla eksik yanları olduğunu vurgulayan Sözmener, “Yasa önerisinde benim dikkatimi çeken, ama açık bir şekilde tasarının içinde olmayan bir husus var. O da şudur; çok kısa bir zaman öncesine kadar tabiat dışı cinsel ilişki suçtu ve cinsele eğilimi olan kişiler için ceza kanununun suç maddesi varken, dernek kurarak, kanunu değiştirme çabası içine girmişlerdi. Ben hukukçu olarak dernek kurulmasına karşıydım. Nedeni ise kanunda suç olan bir konu için dernek kurulmasını uygun bulmadım” dedi.

“Kadın ve erkek dışında diğer cinsel eğilimde olanların da evliliklerin olabileceğini ifade ediyor”
Yeni öneriyle tabiat dışı cinsel ilişkinin suç olmaktan çıktığını vurgulayan Sözmener şunları söyledi:
“Şimdiki mevcut kanunlara göre evlilik sözleşmesi ‘kadın’ ve ‘erkek’ arasında yapılıyor. Aile Yasa Önerisinde ‘erkek’ ve ‘kadın’ kelimeleri çıkarılıyor ve evlenecek olanlardan ‘kişiler’, evlilere de ‘eşler’ diye bahsediliyor. Bu kadın ve erkek dışında, diğer cinsel eğilimde olanların da evliliklerinin olabileceğini ifade ediyor. Ben buna kişi olarak karşı değilim, ama avukat olarak tavsiyede bulunursam, toplum bunu kaldıracak düzeyde mi, değil mi sorgulamak gerekiyor. Bu konuda yasayı geçirecek olan milletvekillerinin, o tür evliliklerin de önünün açılabileceğini dikkate almalarını ve toplum bu durumu kaldırabilecekse, -bunu bilerek- yasayı geçirmeleri gerektiğini söylemek istiyorum.”

“Ehil kişilere anlatılmalıdır”

Aile Yasa Önerisi’nin kaleme alınış biçiminde acemilikler olduğunu ifade eden Sözmener, içinde yer alan bazı konuların da birbirine karıştırıldığını belirtti. Sözmener, “Ehil ellerden geçerek, geçecek olan ne ise ehil kişilere anlatılmalıdır. Yanlış anlaşılmalara müsait birçok yer var. Mal paylaşımı düzenlemesinin yeri yanlış” dedi.

“Yalan söyleme boşanma nedeni haline geliyor”

Boşanma nedenlerinin gereksizce artırıldığına dikkat çeken Sözmener, şu eleştirilerde bulundu:
“Yeni tasarıda taraflardan biri yalan söylerse bu boşanma nedeni haline geliyor. Bununla beraber cinsel ilişkiye zorlama durumu da taraflar arasında boşanma nedeni olarak gösterebiliyor. Yani bir taraftan özgürlük getirilmeye çalışılırken, bir taraftan da tarafların hal ve hareketlerine kısıtlama getiriliyor. Bireye özgürlük getirme çabası içinde, (boşanma sebeplerine baktığımızda) özgürlükle bağdaşmayan her hareketin boşanma sebebi kabul edildiği bir durum ortaya çıkıyor.”

“Çocuk iki soyadını da kullanabilir”

Soyadında yapılan değişikliklerin benimsenecek konular olduğunu ifade eden Sözmener, “Kadınlar eski soyadlarını taşıyabilirler. Velayeti kendinde olan taraf çocuğunun soyadını değiştirebilir. Bununla beraber evlilik içinde hiç boşanma olmadan soyadlarında anlaşamayan aileler için çocuk iki soyadını da kullanabilir” diyerek sözlerini tamamladı.

Gündem Kıbrıs