İlk Eşcinsel Aktivist: Karl Heinrich Ulrichs

Dünyanın -bilinen- ilk eşcinsel aktivistiyle tanışmaya hazır mısınız? Bugün yirmibirinci yüzyılda bile, birçok insanın söyleyemediğini bundan 149 yıl önce söylemiş, söylemekle kalmamış, eşcinsel mücadele vermiş bir hukukçu, seksolog aynı zamanda yazar ve şair Karl Heinrich Ulrichs.

1862 yılında önce ailesine sonra çevresine cinsel yönelimini açıklayan Ulrichs, 1867 yılında da Alman hukukçular kongresinde ilk kamuya açık konuşmasını yapmış. Kongrede eşcinselliği bir hastalık, bir günah ya da bir suç olmadığını, aksine doğal bir şey olduğunu bu yüzden yürürlükte bulunan eşcinsellik karşıtı yasanın feshedilmesini isteyen bir konuşmaymış bu ama konuşmasını bitiremeden susturulmuş.

Ulrichs 1862 yılında erkek erkeğe ilişkiyi tanımlamak için Uramismus, erkeklere ilgi duyan erkeği tanımlamak için de Uranian kelimelerini türetmiş. Ulrich, bu kelimeyi Yunan Tanrısı Uranos’ta nesinlenerek bulmuş. Yine aynı yıl eşcinsel yönelimi nedeniyle yargılanan bir arkadaşı için makemeye bir savunma yazmış, savunması reddedilmiş olsa da, o yazmaya devam etmiş.

1864 yılında daha sonra yasaklanan ve toplatılan kitabı Vindex’i yazmış, bu kitap aynı cins birlikteliklerden ilk ez pozitif olarak bahseden kitap olarak geçiyor kayıtlarda. Bu kitapta ailesini korumak için Numa Numantius ismini kullanmış ancak açıldıktan sonra kendi ismini kullanarak yazmaya devam etmiş.

Gregory Woods, A History Of Gay Literature isimli çalışmasına Ulrichs’den Eşcinsel aktivizmin öncülerinden biris olarak söz ediyor Ulrich. 1865 yılında hayalini kurduğu, eşcinsellerin bir araya gelebileceği birliğin tüzüğünü kaleme almış. Hubbert Kennedy, bu taslak metnin eşcinsellerin eşit hak arayışı yolunda ilk örgütlenme girişimi olması açısından tarihi bir öneme sahip olduğunu söylüyor. Bu birliğin amaçlarını okurken sanki eşcinsel derneklerin tüzüklerini okur gibi oluyor insan. işte size kurmayı hayal ettiği derneğin/birliğin amaçlarından birkaç örnek.

• Eşcinselleri içinde bulundukları tecrit ortamından çıkarıp, dayanışma bağıyla birleştirmek,
• Bir eşcinsel edebiyat oluşturmak,
• Eşcinsellerin doğuştan gelen insanlar haklarını savunmak,
• Eşcinselliklerinden ötürü acı, eziyen çeken ihtiyaç ve tehlike altındaki bireylere yardım etmek, gerektiğinde onlara uygun geçim kaynağı bulmlarında yardımcı olmak,
• Uygun eşcinsel yazıların yayınlanmasına yardımcı olmak.

Günümüzde halen bu tüzük taslağında yazılan amaçlara ulaşmak için, dahası eşcinselliğin günah olmadığına, suç olmadığına, doğaya aykırı olmadığına insanları, devletleri ikna etmek için sokaklara çıkıyor olmamız da alınan yolun gerçekten bir arpa boyunu geçememiş olduğunun üzücü bir göstergesi. Kimbilir belki Ulrich’ten önce de şimdi bizim eşcinsellik dediğimiz -o dönemde adına her ne deniyorduysa- şeyi savunanlar, eşit hak isteyenler, uğrunda mücadele edenler olmuştur. Ancak onlar ortaya çıkana kadar bizim ilk eşcinsel aktivistimiz Karl Heinrich Ulrichs olacak.

Yazar: İsmail Alacaoğlu