Evlilik Eşitliği Avrupa’da Ne Durumda?

Romanya bu hafta sonu anayasadaki evliliğin tanımını değiştirme konusunda karar verecek.

Referandum sonucu, evlilik eşitliğinin önünü tıkayabilir. 

Evliliğin tanımı mevcut Romanya anayasasında cinsiyet gözetmiyor. Halk, bu hafta sonu bu tanımı “erkek ve kadın” olarak sınırlayabilir.

Aralarında Uluslararası Af Örgütü’nün de bulunduğu bir çok insan hakları grubu, durumun gözüktüğünden daha büyük bir tehlike arzettiğini düşünüyor.

Romanya evlilik eşitliğini yasaklamayı düşünen ilk ülke değil. Hırvatistan 2003’ten beri eşcinsel çiftlerin birlikteliklerini yasal olarak tanıyor olsa da 2013’te eşcinsel evliliği yasaklamıştı. Keza Macaristan da gay çiftleri sivil birliktelik kapsamında tanıyor fakat 2012’den beri eşcinsel evlilik yasak.

Avrupa’nın geri kalanında ise durum farklı. Hollanda’nın 2001’deki adımından sonra diğer ülkeler de evlilik eşitliği adına büyük ilerleme kaydetti. Avrupa birliğine üye 14 ülke Hollanda’nın adımlarını takip etti. Toplamda 23 tanesi ise eşcinsel birliktelikleri yasal olarak tanıyor. 

Eşcinsel evliliği tanıyan ülkeler kervanına 2019’da yürürlüğe girecek olan yasa ile Avusturya da katılacak. 

Genel hatları ile listelemek gerekirse, Avrupa’nın evlilik eşitliğindeki durumu aşağıdaki gibi:

Eşcinsel evliliğin yasal olduğu ülkeler:

• Hollanda (2001)
• Belçika (2003)
• İspanya (2005)
• Norveç (2009)
• İsveç (2009)
• Portekiz (2010)
• İzlanda (2010)
• Danimarka (2012)
• Fransa (2013)
• Birleşik Krallık – Kuzey İrlanda hariç (2014)
• İrlanda Cumhuriyeti (2015)
• Malta (2017)
• Almanya (2017)
• Finlandiya (2017)
• Avusturya (2019)

Eşcinsel çiftlerin medeni birliktelik başlığı altında kabul gördüğü ülkeler:

• Andorra (2005)
• Çekya (2006)
• Slovenya (2006)
• İsviçre (2007)
• Macaristan (2009)
• Hırvatistan (2014)
• Yunanistan (2015)
• Kıbrıs (2015)
• İtalya (2016)

Evlilik eşitliğinin olmadığı ülkeler:

• Arnavutluk
• Azerbeycan
• Bosna Hersek
• Kazakistan
• Makedonya
• Monaco
• Romanya
• Rusya
• Türkiye 🙁
• Estonya

Eşcinsel evliliğin anayasal suç olduğu ülkeler:

• Bulgaristan (1991)
• Litvanya (1992)
• Belarus (1994)
• Moldova (1994)
• Ukrayna (1996)
• Polonya (1997)—istisnalar olabiliyor
• Letonya (2006)
• Sırbistan (2006)
• Karadağ (2007)
• Macaristan (2012)
• Hırvatistan (2013)
• Slovakya (2014)
• Ermenistan (2015)
• Gürcistan (2018)