Önyargıyı Kırın HIV'in bulaşmasıyla ilgili çok fazla yanlış bilgi ve kafa karışıklığı olduğu için, önlem, tedavi ve ifşa konusunda kilit gerçekleri derlemeye karar verdik. Anlıyoruz, HIV ve HIV pozitif olmanın ne anlama geldiğiyle ilgili bir önyargı var, ancak bu tarihsel olarak anti-LGBTİ+ düşünceyi yaymak için kullanılmış olan yanlış bilgilerden geliyor. HIV teşhisi almanın bir ölüm …
HIV’la İlgili Şimdiye Kadar Öğrenmiş Olmanız Gereken 9 Gerçek
Önyargıyı Kırın
HIV’in bulaşmasıyla ilgili çok fazla yanlış bilgi ve kafa karışıklığı olduğu için, önlem, tedavi ve ifşa konusunda kilit gerçekleri derlemeye karar verdik. Anlıyoruz, HIV ve HIV pozitif olmanın ne anlama geldiğiyle ilgili bir önyargı var, ancak bu tarihsel olarak anti-LGBTİ+ düşünceyi yaymak için kullanılmış olan yanlış bilgilerden geliyor. HIV teşhisi almanın bir ölüm cezası demek olduğu ve HIV’ın eşcinsel hastalığı olarak görüldüğü günler geride kaldı. Gerçekleri daha iyi kavradıkça, bulaşma riskini sıfırlamaya da yaklaşıyoruz. Büyük Britanya hükümeti bu konuda 2030’u bir hedef olarak belirledi. Gerçekten de 2015-2017 arasında yeni teşhis sayısı 6000’den 4300’e geriledi, yani gelişme mevcut.
İşte bir daha biriyle statüleri hakkında konuşurken hatırlamanız gereken on gerçek.
9. Tespit Edilemez=Bulaşamaz
Statünüzün ‘tespit edilemez’ olması, vücudunuzdaki HIV virüsü kopyasının çok az olmasından dolayı mevcut test yöntemlerinin negatif bir sonuç vereceği anlamına gelir. Antiretroviral tedavi etkiliyken, HIV’i partnere bulaştırma riski sıfırdır.
8. İfşa Kuralı
Eğer HIV pozitifseniz, kimseyi statünüze dair bir açıklama borçlu değilsiniz ve partnerinize söyleyip söylememek tamamen sizin kararınız. Bu ancak korunarak seks yapmanız yani prezervatif kullanmanız ya da tespit edilemez statüsüne erişmeniz kaydıyla geçerlidir.
7. PrEP Kullanarak Korunmak
Korunmadan seks yapmak yaygın ve birinin size bunu eninde sonunda sorması muhtemel. Ancak yine de alabileceğiniz önlemler var. Temas Öncesi Korunma Tedavisi (Pro-Exposure Prophylaxis) (PrEP), HIV negatif insanlar tarafından günlük olarak ya da olaya bağlı olarak alınabilecek ve HIV enfeksiyonunu engelleyen bir ilaç. PrEP kullanmakla ilgili önyargılar olabilir ancak düzenli şekilde kullanıldığında HIV bulaşmasını önlemede yırtılabilen ya da sızdırabilen prezervatiflere göre daha etkili.
56 Dean Street’teki bir klinik, PrEP’in reçete edilen şekilde kullanıldığı durumda koruyuculuğunun %100’e yakın olduğunu belirtiyor.
6. Öpüşme ve Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar
PrEP cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulaşmasını önlemez, ancak prezervatifler hala iyi bir tercih. Ama cinsel yolla bulaşan bazı hastalıkları öpüşerek de kapabileceğinizi biliyor muydunuz? Hem uçuk hem de frengi, özellikle taraflardan birinin ağzında bir kesik ya da yara olduğu durumda bu yolla bulaşabilir.
5. Statünüzü Bilmek
Public Health England’ın 2018’te yürüttüğü bir çalışmaya göre HIV ile yaşadığını bilen insanların %97’si tespit edilemez statüsündeyken, insanların %12’siyse statüleriyle ilgili fikir sahibi değiller. Araştırmalara göre toplumun sadece %45’i HIV’in bulaşabildiği yolları doğru bir biçimde biliyor. Düzenli test ve eğitim yeni bulaşmaların önüne geçmek için en iyi yöntem.
4. Öpüşerek HIV Kapamazsınız
Sayacaklarımızdan hiçbiriyle HIV kapamazsınız; mastürbasyon, öpüşme, dokunma, klozeti paylaşma, diş fırçası ya da jilet paylaşma ya da kullanılmış prezervatifler. Sonuncu sizin için bir sürpriz olabilir ancak HIV virüsü vücudunuzun dışında uzun süre yaşayamaz. Yani o şeylerle oynamak hijyenik olmasa da, bu şekilde HIV kapamazsınız. Not: Bu makalenin önceki bir versiyonu HIV’in atılmış iğnelerden geçmeyeceğini söylüyordu. NAM Aidsmap’e göre, HIV şırıngalarda altı haftaya kadar yaşayabilir ancak kamusal alana atılmış bir şırıngayla temas sonrası HIV enfeksiyonu vakası hiç kaydedilmedi.
3. Oral Seksle Bulaşma Çok Düşük
O kadar düşük ki, oral seksle HIV’e maruz kalırsanız doktorlar size PEP (Bir sonraki maddeye bakın) yazmayacaktır. Eğer siz ağzınızı kullanıyorsanız ve partnerinizin cinsel organında bir kesik ya da yara varsa ihtimal biraz artıyor, ancak oranlar hala oldukça düşük.
2. Temas Sonrası Acil İlaç
Eğer HIV enfeksiyonu riski yaşadığınızı düşünüyor ve endişeleniyorsanız, NHS (National Health Service- Ulusal Sağlık Servisi) en yakın acili ya da cinsel sağlık kliğini ziyaret edip durumu anlatmanızı tavsiye ediyor. Riskli Durum Sonrası Önleyici Tedavi (Post Exposure Prophylaxis) (PEP) 28 gün boyunca kullanılan ve enfeksiyon riskini minimuma indiren bir ilaç kombinasyonu (bir ilaç günde bir kere, bir ilaç günde iki kere kullanılıyor). Bu sürenin sonunda bir HIV testi olmanız isteniyor. Maruz kaldıktan sonraki ilk 72 saat PEP kullanmaktaki kritik zaman aralığını teşkil ediyor ve ne kadar erken başlarsanız, işe yarama ihtimali o kadar yüksek.
1. HIV Pozitif İnsanlar da Herkesle Aynı Hayatı Yaşıyor
2020 yılında bunu söylememiz gerekmemeli, ancak HIV şu an yönetilebilir bir durum, yani virüsle yaşayan ve etkili bir tedaviyi sürdüren herhangi biri diğer herkes kadar uzun ve sıradan bir hayat yaşayabilir.