Romanya, Trans Erkekleri Ameliyatsız Tanımayı Reddettiği İçin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde Suçlu Bulundu

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, iki trans erkek ameliyat olmadıkça cinsiyet kimliğini tanımayı reddettiği için Romanya aleyhine karar verdi.

AİHM 19 Ocak Salı günü Romanya’yı “özel hayata ve aile hayatına saygı hakkını” savunan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 8. maddesini ihlal etmekten suçlu buldu.

Mahkeme belgelerinde X ve Y olarak belirtilen iki erkek 44 ve 38 yaşlarında ve Romanya vatandaşları. Davaları, yetkililerin isimleri ve cinsiyetlerini yasal olarak değiştirmek için “cinsiyet değiştirme ameliyatı geçirdiklerine dair kanıt sunmalarını” söylediği 2013 yılına kadar uzanıyor.

Her iki kişi de üst beden ameliyatı olmuş ve hormon tedavisi görmüştü ve X’in cinsiyet kimliği bozukluğundan muzdarip olduğunu doğrulayan üç tıbbi sertifikası vardı, ancak yerel mahkemeler yasal bir cinsiyet değişikliğinin “erken” olacağını savundu.

Başvuruları, erkek olarak tanınmak için ek alt beden ameliyatı yaptırmaları gerektiği gerekçesiyle reddedildi – ki bu Romanya’da zor bir prosedür, zira birçok doktor bunu mahkeme kararı olmadan yapmıyor.

AİHM kararında, “Yerel mahkemeler, cinsiyet değiştirme ameliyatı olmak istemeyen başvuranlara imkansız bir ikilem sundu” deniyor.

“Ya daha iyi yargılamalarına karşı ameliyat olmak zorundalardı- ve böylece fiziksel bütünlüklerine saygı haklarını tam olarak kullanmaktan vazgeçeceklerdi – ya da cinsiyet kimliklerinin tanınmasından vazgeçmek zorunda kalacaklardı, bu da özel hayata saygı kapsamına girer.”

AİHM, erkeklerin “savunmasız, endişeli ve aşağılanmış” bir duruma sokulduğunu ve “söz konusu kişilerin genel çıkarları ile kişisel çıkarları arasındaki adil dengeye uymadığını” savundu.

Romanya devletine, “duygusal sıkıntı” nedeniyle davacıların her birine 7,500 €, ayrıca erkeklerden her birine geçirdiği iki ameliyat için de 1,153 € para cezası ödenmesine karar verildi.